Toksoplazmoza w ciąży

 

Toksoplazmozą można się zarazić od chorego kota, poprzez zjedzenie zanieczyszczonych owoców lub warzyw, albo świeżego mięsa. Żeby sprawdzić, czy toksoplazmoza jest dla ciebie groźna, powinnaś zbadać krew na obecność przeciwciał.

Ponad połowa kobiet ma już za sobą infekcję, choć wcale o tym nie wie. A to oznacza, że w ciąży nie muszą się obawiać choroby tak bardzo jak koleżanki, które dotychczas nie zaraziły się pierwotniakiem.
Skoro zakażenie toksoplazmozą przed ciążą oznacza zabezpieczenie przed tą chorobą w czasie ciąży, to czy można to jakoś sprawdzić zawczasu, jeszcze przed poczęciem malca? Można. Wystarczy zbadać krew na obecność przeciwciał. Dowodem przebytej infekcji jest pojawienie się we krwi specyficznych przeciwciał, tzw. klasy IgG, które pojawiają się 2–4 tygodnie po zakażeniu i utrzymują latami, zazwyczaj do końca życia.
Każda ciężarna, która dotychczas nie sprawdzała poziomu przeciwciał przeciwko toksoplazmozie we krwi, powinna go zbadać. Gdy okaże się, że nie zaraziła się toksoplazmozą, czyli stężenie IgG jest ujemne, rygorystycznie powinna przestrzegać zasad, które pozwolą jej uniknąć infekcji podczas ciąży. Ważne jest także regularne kontrolowanie poziomu przeciwciał co 3 miesiące. Jednak wówczas istotniejsze od IgG jest wykrycie przeciwciał w klasie IgM.

Toksoplazmoza – badanie przeciwciał

Wytwarzane są już około tygodnia po zakażeniu. Po kilku tygodniach ich liczba maleje, aż znikają zupełnie z krwi po kilku miesiącach. Są więc dowodem na świeżą infekcję, która w ciąży jest szczególnie groźna. Gdyby okazało się, że doszło do zakażenia, nie oznacza to od razu problemów. Nie każde zakażenie jest równoznaczne z powstaniem wad u dziecka. Po pierwsze, infekcję pierwotniakiem toksoplazmozy można leczyć, zmniejszając ryzyko przejścia pierwotniaków przez łożysko – zakażone w czasie ciąży kobiety przyjmują zazwyczaj do końca ciąży (z krótkimi przerwami) lek spiramycynę. Poza tym do zakażenia mogło dojść niedługo przed poczęciem dziecka. Warto w takiej sytuacji wykonać badanie tzw. awidności przeciwciał IgG. Pozwala ono ustalić, czy infekcja jest świeża (niska awidność), czy przebyta kilka miesięcy lub lat wcześniej (wysoka awidność). Zbadanie awidności pomaga czasem podjąć lekarzom decyzję dotyczącą leczenia przyszłej mamy antybiotykiem.

Interpretacja wyników badania na toksoplazmozę

Jeśli lekarz ginekolog nie zleci ci zbadania poziomu przeciwciał przeciwko toksoplazmozie, zrób badania na własny koszt. Unikaj jednak badań w zwykłych prywatnych laboratoriach. Czasem wyniki w nich uzyskane mogą być mylące. Najlepiej badaj się w specjalistycznej przychodni, np. przy szpitalu zakaźnym. Wbrew pozorom, zrobione tam badania nie są wcale droższe, a bywają nawet tańsze niż wykonane w prywatnych placówkach.
Koszt to około 40–45 zł za jeden rodzaj przeciwciał.

Jak odczytać wyniki badania?
IgG	IgM	interpretacja
(-)	(-)	nie było infekcji, w ciąży badania co 3 miesiące
(+)	(-)	przeżyte w przeszłości zakażenie (wyjątek – bardzo wysokie stężenie IgG, sprawdzić awidność przeciwciał)
(-)	(+)	świeża infekcja, konieczna pilna wizyta u lekarza, prawdopodobnie leczenie
(+)	(+)	niedawne zakażenie, można sprawdzić awidność (jeśli jest niska, prawdopodobnie trzeba rozpocząć leczenie ciężarnej)
UWAGA: Lekarz w zależności od stężenia przeciwciał może zalecić nieco inne postępowanie od wymienionego w tabelce.